top of page

Hepatit B

Hepatit B, karaciÄŸer iltihabı anlamına gelen hepatit hastalığının etkeni olan virüslerden bir tanesidir. Meydana getirdiÄŸi hastalık, çok ağır tablolara neden olabilmektedir. Bu virüs, esas olarak karaciÄŸerde yerleÅŸir, orada çoÄŸalır ve zamanla karaciÄŸeri tahrip edecek boyutlara ulaÅŸabilir. Hepatit B bulaşıcı bir hastalıktır ve ülkemizde çok önemli bir saÄŸlık sorunudur.

Toplumda yaygın mıdır?

Türkiye’de bugün her 3 kiÅŸiden yaklaşık 1’i Hepatit B virüsü ile karşılaÅŸmıştır. Yine her 10 kiÅŸiden 1’i Hepatit B virüsünü taşımakta ve bulaÅŸtırmaktadır. Hastaların % 75-80 inde herhangi bir belirti vermeksizin geliÅŸir, taramalarda ve kan bağışlarında yapılan tetkiklerde tesadüfen tespit edilir. Kuluçka süresi 2-6 ay arasında deÄŸiÅŸmektedir.

Hepatit B nasıl bulaşır?

Hepatit B, kan yoluyla ve çok sıklıkla da yakın temasla (kan dışındaki vücut sıvıları:tükürük,ter,cinsel organ sıvıları) bulaşır. Derideki bir çatlak yada açık yara ile temas eden bir damla kan yada tükürük bile hastalığın bulaÅŸması için yeterli olabilmektedir. Taşıyıcı anneden bebeÄŸine de doÄŸum esnasında bulaÅŸabilir.

En önemli ve yaygın bulaÅŸma yolu korumalı da olsa cinsel iliÅŸkidir,çünkü ter ve tükürük gibi vücut sıvılarıyla dahi geçiÅŸleri olabilmektedir.Kan ve kan ürünlerinin nakli,kirli enjektörlerin kullanımı (uyuÅŸturucu bağımlılarında olduÄŸu gibi hijyenik olmayan ÅŸartlarda ortak kullanılan enjektörlerle), yeterli sterilizasyonun yapılmadığı cerrahi giriÅŸimler, kuaför ve berberlerdeki iyi sterilize edilmemiÅŸ manikür ve pedikür setleri, tıraÅŸ bıçakları, makaslar, steril olmayan aletlerle yapılan sünnet,kulak delme iÅŸlemleri ve ortak kullanılan diÅŸ fırçaları Hepatit B virüsünün bulaÅŸmasına sıklıkla aracılık etmektedir.

Belirtileri nedir?

  • Aşırı halsizlik ve yorgunluk hissi

  •  Ä°ÅŸtah kaybı

  •  Bulantı

  •  Kusma

  •  Deride ve göz aklarında sararma

  •  Ä°drar renginde koyulaÅŸma

  •  Karın aÄŸrısı

  •  KaraciÄŸer bölgesinde hassasiyet , olarak özetlenebilir.

Klinik seyri nasıldır?

Hepatit B virüsü bulaÅŸtıktan sonra üç yol izler:

  1.  KiÅŸinin immün sistemi (bağışıklık sistemi) kuvvetli ise vücudunda virüse karşı antikor denilen koruyucu maddeler oluÅŸur ve belirli bir düzeyde kalır, artık kiÅŸi doÄŸal olarak aşılanmıştır, tam ÅŸifa ile iyileÅŸmiÅŸtir. Ömür boyu Hepatit B’den korunacaktır.

  2. OluÅŸan bu koruyucu antikorlar,eÄŸer ki olması gereken düzeye ulaÅŸamaz ise kiÅŸi taşıyıcı olarak kalacaktır, henüz kendisi hasta deÄŸildir fakat potansiyel virüs saçıcısıdır, çevresi için hastalığın yayılmasında büyük bir tehlike oluÅŸturur. Özellikle ülkemizde bu anlamda gizli taşıyıcılar çoktur, hastalığın kontrolsüz bulaÅŸmasında en sessiz yolu oluÅŸturur. Taşıyıcılar için risk yıllar sonra baÅŸlayabilir.Taşıyıcı kiÅŸi karaciÄŸer kanserine aday olabilir veya organ hasarı ile karaciÄŸer yetmezliÄŸine girebilir.

  3. KiÅŸide koruyucu antikorlar hiç oluÅŸamaz, herzaman virüs güçlü durumdadır, vücut virüse yeniktir, karaciÄŸer fonksiyonları bozuktur, karaciÄŸer enzimleri yüksektir, kiÅŸi aktif hastadır, hızla karaciÄŸer yetmezliÄŸine gider veya hastalık yıllara yayılır zamanla karaciÄŸer yetmezliÄŸine ya da karaciÄŸer kanserine dönüÅŸür.

Hepatit B 'den korunma

Virüs vücuda girmemiÅŸse korunması kesinlikle mümkün olan bir hastalıktır. En etkili korunma yolu da aşılanmadır. KoruyuculuÄŸu %90-95’tir. EÄŸer koruyucu düzeyde antikor titresi elde edilmiÅŸse koruyuculuk %100’e ulaşır.

Aşılama, taşıyıcılara veya aktif hasta olanlara yapılamaz.

Uygulanacak aşı ÅŸeması,toplam üç dozun belirli zamanlara bölünerek uygulanması ile olur. Genel olarak kullanılan aşı ÅŸeması: 0-1 ve 6.ayda yapılan 3 doz aşı uygulamasıdır. Bir diÄŸer uygulama da hızlı cevap beklenen olgulardaki kullanılan ÅŸemadır. Aşılama sonrası enjeksiyon yerinde aÄŸrı, kızarıklık, ÅŸiÅŸlik, ateÅŸ yüksekliÄŸi ve birtakım allerjik reaksiyonlar görülebilmektedir. ÇoÄŸu önemsiz reaksiyonlardır. Hastalığın risklerinin yanında daha da önemsizleÅŸirler.

Klinik tecrübem & yorum

Hepatit B, saÄŸlık Bakanlığının aşıyı tüm yurtta ücretsiz sunmasıyla oldukça gerilemiÅŸtir. Tıp fakültesinde öÄŸrenci olduÄŸum yıllarda bu aşı ücretliydi. Bizlerin Tıp eÄŸitimi sırasında en çekindiÄŸimiz virüstü. Åžimdi durum çok farklı. Yapılması gereken, önce kanda hepatit B antijen-antikor düzeylerine baktırmak, eÄŸer ki virus ile henüz karşılaşılmamışsa, aile hekiminize baÅŸvurup ücretsiz aşısını olmanızı öneririm.

bottom of page