top of page

Genital Herpes ( Genital Uçuk )

Genital herpes, cinsel yolla bulaÅŸan hastalıklardan olup, hastalığa DNA virüsu olan herpes simpleks virüs tip-2 (HSV-2) neden olmaktadır.  Tip-1 (HSV-1) ise dudakta uçuk yapar. Hastalık bulaÅŸan bireylerin çoÄŸunda; hiç belirti gözlenmemekte veya hafif semptomlarla seyredebilmektedir. Semptomatik vakalarda; genellikle genital bölgede veya rektum çevresinde bir veya birkaç adet uçuk benzeri içi berrak sıvı ile dolu (vezikül) lezyonlarla karakterizedir.

Genital herpes (genital uçuk) nasıl bulaşır?

HSV-1 de bazen genital herpese neden olabilmekte, ancak genellikle  dilde ve dudakta uçuk ÅŸeklinde gözlenmektedir. Bu bölgelere temas edilmesi durumunda virüs bulaÅŸmaktadır. HSV-2 ise özellikle genital herpese (cinsel bölgede uçuÄŸa) neden olur. Bu nedenle enfeksiyon; oral-genital veya genital-genital tipi cinsel iliÅŸkiden sonra bulaÅŸabilmektedir. Virüs dış ortamda da belli bir süre canlılığını muhafa edebilemktedir. HSV-2 ’nin kuru havluda 72 saat, klozet kenarında, eldivende ve prezervatifte 2-4 saat yaÅŸayabildiÄŸi saptanmıştır.

Genital herpesin (genital uçuk) semptomları nelerdir?

HSV-2 ile infekte olmuÅŸ çoÄŸu insanda belirti görülmediÄŸinden, virüsün varlığı teÅŸhis edilememektedir. Virüsün bulaÅŸmasından ortalama 2 hafta sonra genital bölgede uçuk oluÅŸmaktadır. Bu uçukların ilk defa patlamasıyla hafif genital ülser-yara oluÅŸmakta ve 2-4 hafta sonrasında iyileÅŸme gözlenmektedir. Birbirini izleyen lezyonlarda ise giderek yaranın ciddiyetinde azalma ve iyileÅŸme süresinde kısalma gözlenmektedir. Ancak çoÄŸu durumda, bu tip yaralar oluÅŸmamakta veya önemsiz bir lezyon izlenimi verdiÄŸinden hastanın dikkatini çekmemektedir

Genital herpesin (genital uçuk) görülme sıklığı ne kadardır?

Herpes taşıyan hastaların; %90’ı bu durumdan habersiz olmakta, %50’si bu hastalığın genital belirtilerini göstermemekte ve %70’i hastalık semptomları ortaya çıkmadan önce baÅŸka bireylere bulaÅŸtırmaktadır. Türkiyede yapılan bir çalışmada toplumda HSV1’in %85,3 - 99 arasında, HSV2’nin ise %4,8 - 6 arasında bulunduÄŸu saptanmıştır.

Genital Herpes (genital uçuk) tedavi edilmediÄŸinde oluÅŸturabileceÄŸi komplikasyonlar nelerdir?

Genital herpes, genital bölgede acı veren yaralar oluÅŸturmakta ve bireyin bağışıklık sistemini zayıflatmaktadır. Semptomların ciddiyetinden bağımsız olarak, hastada psikolojik strese de neden olmaktadır. Ayrıca genital herpes, HIV’in bulaÅŸmasına zemin hazırlamakta ve AIDS riskini arttırmaktadır.

Genital herpesin bebeklere bulaÅŸması ölümcül olabildiÄŸinden, hamile kadınların herpes simpleks virüsüne karşı tedbirli olması gerekmektedir. Genital herpes taşıyan hamile bayanlarda, normal doÄŸum sırasında bebeÄŸe bulaÅŸma ihitimalinden dolayı genellikle sezaryenle doÄŸum yapması önerilmektedir. 

Genital herpes (genital uçuk) nasıl teÅŸhis edilir?

Genital herpesin teÅŸhisi, genellikle genital bölgede oluÅŸan uçuktan ÅŸüphelenme sonrasında gerçekleÅŸmektedir. Aktif dönemde fizik muayne ile tanı çok rahat konur.  Yaradan örnek alarak laboratuvara gönderilebilir.  Bu örnekler genelde kültür metodu veya daha hassas PCR metodu ile çalışılmaktadır. Ayrıca vücutta oluÅŸan antikorların tespiti için kan alımı da yapılarak ELIZA testi ile tespiti yapılabilmektedir.

Genital Herpes (genital uçuk) tanısında moleküler analizin önemi nedir?

ELIZA: Herpes simpleks virüsüne karşı üretilen antikorların tespitine dayalı olan kan örnekleri üzerinde çalışılan bir testtir. Ancak ELIZA testleri geçmiÅŸte genital herpes geçirmiÅŸ bireylerde de pozitif göstermeye devam etmektedir. Bununla beraber ELIZA testleri vücudun ürettiÄŸi antikorların tespitine dayalı olduÄŸundan; testin yapılabilmesi için bireyin bağışıklık sistemine göre, enfeksiyonun bulaÅŸmasından sonra 6-24 hafta geçmesi gerekmektedir. Özellikle bu dönemde PCR, uzun bekleme dönemi gerektirmemesi ve ELIZA’ dan daha yüksek sensitiviteye sahip olması nedeniyle kullanılmaktadır. PCR, belirti görülen veya görülmeyen vakalarda yüksek sensitiviteyle sonuç verebildiÄŸinden tercih edilmektedir. 

PCR: PCR metodu virüsün DNA’sını hedef aldığından, düÅŸük virüs konsantrasyonlarında bile hastalığı tespit edebilmektedir. DiÄŸer metotlarla karşılaÅŸtırıldığında, PCR; örneklerin saklanma süresinden ve bekletilme koÅŸullarından en az etkilenen metot olmaktadır

Kültür metodu nedir?

Kültür metodu: Kültür metodunda, lezyondan alınan örneklere Papanicolaou, Giemsa veya Wright boyamaları yapılarak virüsün tespiti gerçekleÅŸtirilmektedir. Herpes simpleks virüsünün saptanma teknikleriyle ilgili yapılan çalışmalarda; kültür metodunun sensitivitesi %69,9 ELIZA testinin sensitivitesi %83-100 olarak belirlenmiÅŸtir. Bu veriler, metotların hatalı negatif sonuç verebildiÄŸini göstermektedir. DiÄŸer taraftan PCR metodu yaklaşık %100 sensitiviteyle çalışmaktadır. Bundan dolayı PCR metodunun, herpes simpleksin tayininde en geçerli metotlardan olduÄŸu bilinmektedir.

Genital herpesin (genital uçuk) tedavisi var mıdır?

Genital herpes için kalıcı bir tedavi bulunmamaktadır; ancak anti-viral ilaçların kullanımı uçukların oluÅŸmasını engellemekte ve kısa sürede iyileÅŸmesini saÄŸlamaktadır. Ayrıca virüsü baskılayıcı tedavi, virüsün diÄŸer partnerlere bulaÅŸma riskini de düÅŸürmektedir.

Genital herpesten (genital uçuk) nasıl korunulur?

Genital herpesten korunmanın en kesin yolu olarak; ÅŸüpheli iliÅŸkiden kaçınılması ve uzun dönemli, tek eÅŸli cinsel iliÅŸkilerin tercih edilmesi önerilmektedir. Erkeklerde ve kadınlarda kondom kullanımı, virüsün bulaÅŸma riskini yok etmemekle beraber, önemli ölçüde azaltmaktadır. Ayrıca belirli semptomlar gözlenmese de birey virüsü taşıyabilmektedir

Klinik Tecrübem & Yorum

Bu hastalıkla mücadelede öncelikle hastanın günümüzde mutlak bir tedavisi olmadığını bilmesi ve kabul etmesi gerekiyor. Bağışıklığın düÅŸtüÄŸü dönemlerde, stres altında veya uzun süren bedeni zorlayan cinsel iliÅŸki sonrası, tıpkı dudaktaki uçuÄŸun bir grip sonrası çıkması gibi bu lezyonlarda genital bölgede ortaya çıkmaktadır. Lezyonların çıktığı bu dönem, aktif bulaÅŸtırıcılık döenmi olduÄŸu için iliÅŸkiden kaçınılması gerekir. Böylece partnere bulaÅŸtırmamış olunur. Lezyonlar çıkmaya baÅŸladığı an antiviral tedavi baÅŸlanması lezyonların kısa sürede sönmesine yeterli olacaktır. Sürekli baskılayıcı antiviral tedaviyi önermiyorum. Bağışıklık sistemini güçlendirici ilaçların çok anlamlı bir faydası olduÄŸunu da düÅŸünmüyorum.

bottom of page