top of page

Hepatit B

Hepatit B, karaciğer iltihabı anlamına gelen hepatit hastalığının etkeni olan virüslerden bir tanesidir. Meydana getirdiği hastalık, çok ağır tablolara neden olabilmektedir. Bu virüs, esas olarak karaciğerde yerleşir, orada çoğalır ve zamanla karaciğeri tahrip edecek boyutlara ulaşabilir. Hepatit B bulaşıcı bir hastalıktır ve ülkemizde çok önemli bir sağlık sorunudur.

Toplumda yaygın mıdır?

Türkiye’de bugün her 3 kişiden yaklaşık 1’i Hepatit B virüsü ile karşılaşmıştır. Yine her 10 kişiden 1’i Hepatit B virüsünü taşımakta ve bulaştırmaktadır. Hastaların % 75-80 inde herhangi bir belirti vermeksizin gelişir, taramalarda ve kan bağışlarında yapılan tetkiklerde tesadüfen tespit edilir. Kuluçka süresi 2-6 ay arasında değişmektedir.

Hepatit B nasıl bulaşır?

Hepatit B, kan yoluyla ve çok sıklıkla da yakın temasla (kan dışındaki vücut sıvıları:tükürük,ter,cinsel organ sıvıları) bulaşır. Derideki bir çatlak yada açık yara ile temas eden bir damla kan yada tükürük bile hastalığın bulaşması için yeterli olabilmektedir. Taşıyıcı anneden bebeğine de doğum esnasında bulaşabilir.

En önemli ve yaygın bulaşma yolu korumalı da olsa cinsel ilişkidir,çünkü ter ve tükürük gibi vücut sıvılarıyla dahi geçişleri olabilmektedir.Kan ve kan ürünlerinin nakli,kirli enjektörlerin kullanımı (uyuşturucu bağımlılarında olduğu gibi hijyenik olmayan şartlarda ortak kullanılan enjektörlerle), yeterli sterilizasyonun yapılmadığı cerrahi girişimler, kuaför ve berberlerdeki iyi sterilize edilmemiş manikür ve pedikür setleri, tıraş bıçakları, makaslar, steril olmayan aletlerle yapılan sünnet,kulak delme işlemleri ve ortak kullanılan diş fırçaları Hepatit B virüsünün bulaşmasına sıklıkla aracılık etmektedir.

Belirtileri nedir?

  • Aşırı halsizlik ve yorgunluk hissi

  •  İştah kaybı

  •  Bulantı

  •  Kusma

  •  Deride ve göz aklarında sararma

  •  İdrar renginde koyulaşma

  •  Karın ağrısı

  •  Karaciğer bölgesinde hassasiyet , olarak özetlenebilir.

Klinik seyri nasıldır?

Hepatit B virüsü bulaştıktan sonra üç yol izler:

  1.  Kişinin immün sistemi (bağışıklık sistemi) kuvvetli ise vücudunda virüse karşı antikor denilen koruyucu maddeler oluşur ve belirli bir düzeyde kalır, artık kişi doğal olarak aşılanmıştır, tam şifa ile iyileşmiştir. Ömür boyu Hepatit B’den korunacaktır.

  2. Oluşan bu koruyucu antikorlar,eğer ki olması gereken düzeye ulaşamaz ise kişi taşıyıcı olarak kalacaktır, henüz kendisi hasta değildir fakat potansiyel virüs saçıcısıdır, çevresi için hastalığın yayılmasında büyük bir tehlike oluşturur. Özellikle ülkemizde bu anlamda gizli taşıyıcılar çoktur, hastalığın kontrolsüz bulaşmasında en sessiz yolu oluşturur. Taşıyıcılar için risk yıllar sonra başlayabilir.Taşıyıcı kişi karaciğer kanserine aday olabilir veya organ hasarı ile karaciğer yetmezliğine girebilir.

  3. Kişide koruyucu antikorlar hiç oluşamaz, herzaman virüs güçlü durumdadır, vücut virüse yeniktir, karaciğer fonksiyonları bozuktur, karaciğer enzimleri yüksektir, kişi aktif hastadır, hızla karaciğer yetmezliğine gider veya hastalık yıllara yayılır zamanla karaciğer yetmezliğine ya da karaciğer kanserine dönüşür.

Hepatit B 'den korunma

Virüs vücuda girmemişse korunması kesinlikle mümkün olan bir hastalıktır. En etkili korunma yolu da aşılanmadır. Koruyuculuğu %90-95’tir. Eğer koruyucu düzeyde antikor titresi elde edilmişse koruyuculuk %100’e ulaşır.

Aşılama, taşıyıcılara veya aktif hasta olanlara yapılamaz.

Uygulanacak aşı şeması,toplam üç dozun belirli zamanlara bölünerek uygulanması ile olur. Genel olarak kullanılan aşı şeması: 0-1 ve 6.ayda yapılan 3 doz aşı uygulamasıdır. Bir diğer uygulama da hızlı cevap beklenen olgulardaki kullanılan şemadır. Aşılama sonrası enjeksiyon yerinde ağrı, kızarıklık, şişlik, ateş yüksekliği ve birtakım allerjik reaksiyonlar görülebilmektedir. Çoğu önemsiz reaksiyonlardır. Hastalığın risklerinin yanında daha da önemsizleşirler.

Klinik tecrübem & yorum

Hepatit B, sağlık Bakanlığının aşıyı tüm yurtta ücretsiz sunmasıyla oldukça gerilemiştir. Tıp fakültesinde öğrenci olduğum yıllarda bu aşı ücretliydi. Bizlerin Tıp eğitimi sırasında en çekindiğimiz virüstü. Şimdi durum çok farklı. Yapılması gereken, önce kanda hepatit B antijen-antikor düzeylerine baktırmak, eğer ki virus ile henüz karşılaşılmamışsa, aile hekiminize başvurup ücretsiz aşısını olmanızı öneririm.

bottom of page